මුල් පිටුවහෘදයාබාධ
මුද්‍රණය
හදිසි හෘදයාබාධයක් සැක කළ හොත් ඔබ වහාම රෝහලට ඇතුලත් විය යුතුය. . සාමාන්‍යයෙන් රෝගය හඳුනා ගැනීමට සහ ප්‍රතිකාර පටන් ගැනීම සඳහා ඔබව, බරපතල හර්ද රෝග සත්කාර ඒකකය (ACCU) වෙත යොමු කරනු ලැබේ.
ඊ. සී. ජි (Electrocardiography)
හර්දයාබාධයක් ලෙස සැක කරන විට ඊ. සී. ජී. ඉතා වැදගත් පරීක්ෂණයක් වේ. රෝහලට ඇතුලත් කල පසු විනාඩි 10 කට පෙර මෙම පරීක්ෂණය කල යුතුය. ඔබගේ හදවතේ විද්‍යුත් ක්‍රියාකාරිත්වය මෙමගින් ගණනය කෙරේ. ඔබේ හදවත ස්පන්දනය කරන සෑම අවස්ථාවකදීම එය කුඩා විදුලි ආවේගයන් නිපදවයි. ඔබේ හදවත ක්‍රියාත්මක වන ආකාරය ඔබගේ වෛද්‍යවරයාට දැකගත හැකි වන පරිදි ඊ. සී. ජී. යන්ත්‍රය මෙම සංඥා කඩදාසි මත වාර්තා කරයි. ඊ. සී. ජී. පරීක්ෂණය වේදනා රහිතය. සිදු කිරීමට විනාඩි 5 පමණ ගතවේ. පරීක්ෂණය අතරතුර, ඉලෙක්ට්රෝඩ (පැතලි ලෝහ තැටි) ඔබේ අත්, කකුල් සහ පපුවට සම්බන්ධ කරනු ලැබේ. ඉලෙක්ට්‍රොනික ආවේගයන් සටහන් කිරීම සඳහා ඉලෙක්ට්‍රොඩ ඊ. සී. ජී. යන්ත්‍රයට වයර මඟින් සම්බන්ධ කර ඇත. ඊ. සී. ජී. වැදගත් වන්නේ:
- හෘදයාබාධයක් හඳුනාගැනීම තහවුරු කිරීමට උදව් වේ
- ඔබට ඇති වූ හර්දයාබාධය කුමන වර්ගයේද යන්න තීරණය කිරීමට සහ වඩාත්ම ඵලදායි ප්‍රත්කාර තීරණය කිරීම සඳහා
හර්දයාබාධ වර්ග
ST කොටස ලෙස හඳුන්වන ඊ. සී. ජී. මිනුමෙන් හර්දයාබාධ වර්ගීකරණය කල හැක. එය හර්දයේ හානි වූ ප්රදේශයට අනුරූප වේ. බරපතල කිරීටක සින්ඩ්‍රෝමය හෘද ආබාධයක් යනු කිරීටක ධමනිවල සැලකිය යුතු අවහිරවීමක් දැකිය හැකි බරපතල කිරීටක සින්ඩ්‍රෝම තත්වයකි. බරපතල කිරීටක සින්ඩ්‍රෝමය වර්ග තුනක් ඇත:
- STEMI
- NSTEMI
- අස්ථායි හර්ද වේදනාව
මෙම වර්ග තුන පිලිබඳ වැඩි විස්තර පහත දැක්වේ. STEMI මෙය රුධිරය සැපයීම දිගුකාලීනව අවහිර වීමක් වන අතර වඩාත් බරපතලම හර්දයාබාධයකි. මෙය හදවතේ විශාල ප්‍රදේශයකට විශාල හානියක් සිදු කළ හැකි, කිරීටක ධමනි සම්පුර්ණයෙන් අවහිර වීම නිසා ඇතිවේ. හර්දයාබාධ යන වචනය ඇසුණු පමණින් බොහෝ දෙනෙක් සිතන්නේ එය STEMI ලෙසය. NSTEMI මෙය STEMI වලට වඩා අඩු බරපතල තත්වයක් විය හැක. එසේ වන්නේ මෙමඟින් හදවතට රුධිරය සැපයුම පුර්ණ වශයෙන් නොව අර්ධ වශයෙන් පමණක් අවහිර කරන නිසාය. මෙහි ප්‍රතිඵලයක් ලෙස හෘදයේ කුඩා කොටසකට හානි සිදු විය හැකිය. කෙසේ වෙතත්, NSTEMI තවමත් බරපතල, වෛද්‍ය, හදිසි තත්වයක් ලෙස සලකනු ලැබේ. ප්‍රතිකාර නොකළහොත් මෙය බරපතල ලෙස හදවතට හානි සිදුවන තත්වයක් ලෙසට ඉදිරියට යාමක් සිදුවිය හැකි අතර එසේත් නැත්නම් STEMI තත්වයට පත්විය හැක. අස්ථායී ආඝාතය අස්ථායී ආඝාතය යනු අවම වශයෙන් බරපතල වර්ගයේ ACS තත්වයකි. කෙසේ වෙතත්, NSTEMI සේ මෙයද තවමත් බරපතල හදිසි වෛද්‍ය තත්වයක් ලෙස සලකනු ලබන අතර මෙයද බරපතල හදවත් හානිය හෝ STEMI ලෙස ප්‍රගතියක් ලබා ගත හැකිය. අස්ථායී ආඝාතයේ දී, හෘදයට රුධිර සැපයුම තවමත් බරපතල ලෙස සීමා වී ඇත, නමුත් ස්ථිර හානියක් නොමැත, එම නිසා හෘද මාංශපේෂින් ආරක්ෂා වේ.
අනෙකුත් පරීක්ෂණ
ඔබගේ හදවතේ තත්ත්වය පරීක්ෂා කිරීම හා අදාළ සංකූලතා පරීක්ෂා කිරීම සඳහා වෙනත් පරීක්ෂණ ගණනාවක් භාවිතා කළ හැකිය. කෙසේ වෙතත් හර්දයාබාධ යනු හදිසි වෛද්‍යමය අවස්ථා නිසා සමහර පරීක්ෂණ සාමාන්‍යයෙන් සිදුකරනුයේ ඔබගේ මුලික ප්‍රතිකාර ආරම්භ කිරීමෙන් පසුව සහ ඔබගේ තත්වය ස්ථාවර වූ පසුවය. රුධිර පරීක්ෂණ හෘදයාබාධයකින් ඔබේ හදවතට ඇති වන හානිය නිසා ඇතැම් ඔබගේ ප්‍රෝටීන රුධිරයට සෙමෙන් කාන්දු වීමක් සිදුවේ. එන්සයිම යනු ඔබේ ශරීරයේ සිදු වන රසායනික ප්‍රතික්‍රියා පාලනය කිරීම සඳහා විශේෂ ප්‍රෝටීන වර්ගයකි. ඔබට සැක සහිත හෘදයාබාධයක් තිබුනේ නම්, ඔබේ රුධිරයේ සාම්පලයක් ගනු ලැබුවහොත් එම හෘද ප්‍රෝටීන සඳහා (cardiac marker ලෙස හඳුන්වන) පරීක්ෂා කළ හැකිය. වඩාත් පොදු ප්‍රෝටීන් මිනුම ට්‍රොපෝනින් (Troponin) ලෙස හැඳින්වේ. ඔබගේ ට්‍රොපෝනින් මට්ටම් දින කිහිපයකින් ගන්නා ලද රුධිර සාම්පල කිහිපයක් මගින් මැනිය හැක. මෙමඟින් ඔබගේ හානි වුන හදවත තක්සේරු කිරීමට ඉඩ ලැබෙන අතර ප්‍රතිකාර වලට ඔබ ප්‍රතිචාර දක්වන අකාරය පිලිබඳ තීරණය කිරීමටද උපකාරී වේ.
පපුවේ x -ray - ඔබගේ රෝග ලක්ෂණ වලින්, හර්දයාබාධයක් ලෙස නිශ්චිතව රෝග විනිශ්චයක් කල නොහැකි නම් ඔබගේ පපුවේ x - ray ගැනීම ප්‍රයෝජනවත් විය හැකිය. පෙනහළු වල තරලය එකතු වීම පල්මොනරි එඩිමා (Pulmonary oedema) වැනි හෘද ආබාධයකින් ඇතිවන සංකූලතා ඇති වී ඇත්දැයි පරීක්ෂා කර බැලීම සඳහා පපුවෙහි x-ray භාවිතා කළ හැක. එකෝකාර්ඩියෝග්‍රැම් (Echocardiogram) _ එකෝකාර්ඩියෝග්‍රැම් යනු ඔබේ හදවතේ පින්තූරයක් ගොඩනඟා ගැනීමට ශබ්ද තරංග භාවිතා කරන ස්කෑන් වර්ගයකි. හෘදයේ හානියට පත් වූ ප්‍රදේශ හරියටම හඳුනාගෙන එය ඔබේ හදවතේ ක්‍රියාකාරීත්වයට බලපාන්නේ කෙසේද යන්න හඳුනා ගැනීමට මෙය ප්‍රයෝජනවත් විය හැකිය. කොරෝනරි එන්ජියෝග්‍රපි (coronary angiography) කිරීටක ධමනි තුළ අවහිර වීම හෝ පටු වීම සිදු වී ඇත්දැයි තීරණය කිරීමට උදව් වීම සහ එය එසේ වීනම් එම පටුවීම හෝ අවහිර වීම සිදුවී ඇත්තේ කොතැනද යන්න සොයා ගැනීම සඳහා. පරීක්ෂණයට ඇතුලත් වනුයේ කැතීටරය යනුවෙන් හැදින්වෙන තුනී නලයක්, ඔබගේ ඉකිලියේ හෝ අතේ රුධිර නාලයකට ඇතුලත් කිරීම. X-Ray භාවිතා කරමින් කැතීටරය කිරීටක ධමනි වලට මග පෙන්වනු ලැබේ. විශේෂ තරලයක් කැතීටරය හරහා පොම්ප කරනු ලැබේ. මෙම තරලය X-Ray මත පෙන්නුම් කරන අතර ඒවා හදවත වටා සහ අතරින් ගලායන අකාරය මඟින් ඕනෑම අවහිර වීමක් හෝ කුඩා වීමක් ඇත්තේ කොහෙද යන්න සොයා ගැනීමට උපකාරී වේ. මෙය ඔබට සුදුසු හොඳම ප්‍රතිකාරය තීරණය කිරීම සඳහා හර්ද රෝග විශේෂඥ වරයාට උදව් වේ.